Trần Nguyên Hãn không thể tự mình khởi
nghiệp
Lê Anh Chí
__________________________________________
Dàn Bài :
I) Dòng dõi Trần Quang Khải
II) Trần nguyên Đán liên kết
với Hồ Quí Ly
III) Trần Thúc Dao làm quan cho giặc
Minh
IV) Họ Trần nhưng mất lòng
dân
V) Không có lực lượng
VI) Trần Nguyên Hãn không thể tự
mình khởi nghiệp
VII) Lưu lạc giang hồ với
Nguyễn Trãi
VIII) Yết kiến vua Lê ở Lỗi
Giang với tên giả
IX) Danh tiếng tốt hoàn toàn nhờ
vào việc phò tá Lê Thái Tổ
X) Độ lượng vua Lê
__________________________________________
Vì Trần Nguyên Hãn là dòng dõi nhà
Trần, nhiều người thời nay cho rằng
Trần Nguyên Hãn phò tá vua Lê là một hân hạnh lớn lao
cho Lê Thái Tổ.
Sự thực thì ngược lại,
bởi vì :
1) Trần nguyên Đán liên kết
với Hồ Quí Ly
2) Trần Thúc Dao làm quan cho giặc Minh
Trần Nguyên Hãn là dòng dõi nhà Trần
nhưng dòng dõi nhàTrần này không tốt !
Ngược lại, Vua Lê Thái Tổ có
Độ Lượng lớn lao. . .
I) Dòng dõi Trần Quang Khải
Trần Nguyên Hãn là dòng dõi Trần Quang
Khải, con Trần Thái Tông.
Trần Thái Tông có ít nhất 4
người con trai : Hoảng (Thánh Tông), Quang Khải ,
Ích Tắc, Nhật Duật.
Ngoài ra , Thái Tông Trần Cảnh còn có
một ngưới con hờ. Số là Thái Tông cướp
vợ của anh (Trần Liễu), bà Thuận thiên lúc
đó đang có thai 3 tháng. Sau, bà sinh ra một người
con trai, Trần Cảnh nuôi làm con, với danh phận là con
cả của Trần Cảnh , nhưng lại đặt
tên là Quốc Khang để khẳng định rằng QK
là con Trần Liễu, vì con Trần Liễu đều
lấy tên đệm là Quốc. Nhưng ngôi vua về tay
Hoảng là con thật của Trần Cảnh.
Dòng dõi Trần Quang Khải ,
đến cuối đời Trần là Trần Nguyên
Đán. Trần Nguyên Hãn là cháu nội hay chắt của
vị này (Theo sử sách xưa nay, thìTrần Nguyên Hãn là cháu
nội , nhưng theo một gia phả trên Trang VN Gia Phả
thì là chắt). Ông Trần Nguyên Hãn là con hay cháu nội
của Trần Thúc Dao.
II) Trần nguyên Đán liên kết
với Hồ Quí Ly
Việt Nam Sử Lược, Trần
Trọng Kim :
{{ 4. Nghệ Tông Thất Chính.
Vua Nghệ Tông tuy giữ
quyền chính trị, nhưng việc gì cũng
do ở Lê Quý Ly. Triều
đình thì chỉ có mặt
xu nịnh, người nào cũng
chỉ lo lấy thân mà
thôi, việc nước an nguy thế nào không
ai lo nghĩ đến. Những người tôn thất như Trần Nguyên Đán thấy quốc chính rã rời, xin
về trí sĩ. Một hôm Thượng hoàng đến thăm bàn đến hậu sự, Nguyên Đán tâu rằng: " Xin bệ hạ thờ nhà Minh như
cha, yêu nước Chiêm Thành như con, thì quốc gia sẽ không
việc gì, mà lão thần
chết cũng không hẩm !" Ấy là chỉ bàn những chuyện làm tôi
tớ mà thôi, chứ không có chí
muốn cho nước mình cường thịnh. Nguyên Đán biết rằng Quý Ly sau
này tất cướp ngôi nhà
Trần, bèn kết làm thông
gia, vì thế cho nên
sau dòng dõi nhà Trần
chết cả, duy chỉ có
con cái nhà Nguyên Đán được phú quý
mà thôi.
Nghệ Tông Thượng Hoàng thì cứ
mờ mịt, không biết ai trung ai nịnh, vẫn tưởng là Lê Quý Ly
hết lòng với nhà vua,
bèn cho Lê
Quý Ly gươm
và cờ có chữ đề rằng:
"Văn Võ Toàn Tài, Quân Thần
Đồng Đức".
Lê Quý Ly
làm thơ nôm dâng tạ.
}}
Nhận xét:
1)Trần nguyên Đán liên kết
với Hồ Quí Ly
2)Trần nguyên Đán chẳng phải
người hiền, chỉ lo cho sự an nguy của
bản thân và con cái mà thôi
III) Trần Thúc Dao làm quan cho giặc
Minh
{{
[Giản Định Đế]
Giết bọn nguỵ quan Trần
Thúc Dao, Trần Nhật Chiêu và thuộc hạ hơn 500
người. Trước đây, người Minh
lấy tôn thất họ Trần là Trần Thúc Dao (là con
Trần Nguyên Đán) giữ đất Diễn Châu, cựu
tướng quân Trần Nhật Chiêu giữ đất
Nghệ An. Đến đây, vua [Giản Định] lên
ngôi, vì họ không đón rước trước nên bị
giết.
Sử thần Ngô Sĩ
Liên nói: Thiên hạ đại loạn, nhân dân Nghệ An,
Diễn Châu biết [9b] ai là chân chúa. Thúc Dao là con
người tôn thất, Nhật Chiêu là tướng quân
cũ, nhận quan tước của nhà Minh, giữ
đất, trị dân, dân không theo có được không? Giết
Thúc Dao và Nhật Chiêu là phải, còn bọn thuộc hạ
nên vỗ về mà dùng, thì chúng không cảm kích ơn
đức đó hay sao? Thế là lại giết nhiều
như vậy, sao gọi là quân nhân nghĩa
được? Xem như Lê Tiệt và Lê Nguyên Đỉnh
nhầm họp quân ở Hát Giang, mưu đánh úp Trùng Quang
Đế, mà Trùng Quang Đế chỉ giết có Tiệt
Đế và Nguyễn Đỉnh thôi, còn đều tha
cả, so với Giản Định Đế thì
đằng nào hơn?
}}
Nhận xét:
1) Trần Thúc Dao làm quan cho giặc Minh
2) Giản Định Đế
giết thuộc hạ Trần Thúc Dao, Trần Nhật
Chiêu hơn 500 người.
IV) Họ Trần nhưng mất lòng
dân
Có nhiều loại dòng dõi nhà Trần.
Trần Nguyên Hãn dòng dõi nhà Trần
nhưng dòng dõi nhàTrần này không được lòng dân.
Bởi vì :
1)Trần nguyên Đán liên kết
với Hồ Quí Ly.
Dân ta thời đó rất ghét Hồ
Quí Ly. Nhớ rằng quân Hồ Quí Ly rất đông,
nhưng không đánh mà tan _vì Hồ Quí Ly không
được lòng dân. Nhà Minh đã lấy nước ta,
như lấy đồ trong túi.
2) Trần Thúc Dao làm quan cho giặc Minh
(bị Giản Định Đế giết)
Vậy thì, dòng dõi nhà Trần này của Trần Nguyên
Hãn không được lòng dân . Nói đúng hơn, là bị
dân ta ghét.
Trần Nguyên Hãn không thể tự mình
khởi nghiệp
E rằng lúc đó, Trần Nguyên Hãn còn
phải giấu tung tích !
V) Không có lực lượng
Trần Nguyên Hãn không có lực
lượng
Sử chép : Giản Định
Đế giết thuộc hạ Trần Thúc Dao,
Trần Nhật Chiêu hơn 500 người.Có lẽ lúc
đó, bao nhiêu thủ hạ thân tín của Trần Thúc Dao
đều chết hết.
Chắc chắn rằng lúc đó,
Trần Nguyên Hãn còn phải lẩn trốn! , vì bị nhà
Hậu Trần truy sát.
VI) Trần Nguyên Hãn không thể tự
mình khởi nghiệp
Trần Nguyên Hãn không thể tự mình
khởi nghiệp
_dòng dõi nhà
Trần này của Trần Nguyên Hãn không
được lòng dân
_Trần Nguyên Hãn không có lực
lượng
Trần Nguyên Hãn khi ấy muốn
lập công danh thì chỉ có thể :
_làm quan với nhà Minh.
_tìm chơn chúa. Mà không chắc chân chúa
đã chấp nhận thu dùng Trần Nguyên Hãn !
VII) Lưu lạc giang hồ với
Nguyễn Trãi
Trần Nguyên Hãn mới đầu
lẩn trốn , vì bị nhà Hậu Trần truy sát.
Sau, Trần Nguyên Hãn lưu lạc giang hồ với
Nguyễn Trãi, để tìm chơn chúa.
Hoàn cảnh của Nguyễn Trãi
cũng tương tợ :
_cha là Phi Khanh làm quan cho nhà Hồ
_bản thân là tiến sĩ nhà Hồ,
làm quan lớn cho nhà Hồ
(Nguyễn Trãi bị bắt làm tù binh,
Trương Phụ định giết ; nhưng Nguyễn
Trãi được thượng thư Hoàng Phúc cứu).
Nhưng đỡ hơn Trần Nguyên
Hãn nhiều vì không có cái khoản ‘tiền nhân làm quan cho
giặc Minh’
Họ lưu lạc giang hồ ,
chỉ có hai người thôi, vì bao nhiêu thủ hạ thân
tín của Trần Thúc Dao đều bị Giản
Định Đế giết hết.
VIII) Yết kiến vua Lê ở Lỗi
Giang với tên giả
Cuối cùng, họ đến yết
kiến vua Lê ở Lỗi Giang.
Theo ‘Đinh tộc ngọc phả‘
(Trang Nhà Việt Nam Gia Phả), lúc đó là vào năm 1423 và
với tên giả là Trần Văn , Trần Võ.
Việc dùng tên giả này rất có
lý ; vì như đã nói ở trên họ tìm chơn chúa, mà
không chắc chân chúa đã chấp nhận thu dùng
Trước khi vua Lê khởi nghĩa
binh,họ có đến Lam Sơn dọ thám, nhưng họ
bỏ đi có lẽ vì thấy vua lực lượng quá
ít, quá yếu , không thể đánh lại nhà Minh.
IX) Danh tiếng tốt hoàn toàn nhờ
vào việc phò tá Lê Thái Tổ
Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn thành
công, Trần Nguyên Hãn được phong làm Tả
Tướng Quốc.
Trần Nguyên Hãn được lưu
danh hậu thế là nhờ vậy
Danh tiếng tốt của Trần
Nguyên Hãn hoàn toàn nhờ vào việc phò tá Lê Thái Tổ.
Tài năng Trần Nguyên Hãn
được biết đến vì được vua Lê
phong làm Tả Tướng Quốc.
Đọc lịch sử, tôi thấy
Trần Nguyên Hãn chưa chứng tỏ tài năng gì
để có thể được phong làm Tướng
Quốc. Tôi đành lý luận như sau :
Xét về tài cầm quân thì ông Hãn không
phải là tướng số 1. Thời đó ,
đệ nhất đại tướng là ông Lê Chích
(Nguyễn Chích) !
Theo ý tôi, ông Hãn còn kém : Đinh
Liệt, Nguyễn Xí, Trịnh Khả và nhất là ngôi sao
sáng còn trẻ mới nổi tiếng là ông Lê Khôi (cháu
gọi vua bằng chú).
Nhưng ông được chọn làm
tướng quốc, vì chức này kiêm việc chánh trị.
Đọc sử, ta không thấy ông giỏi chánh
trị ; nhưng tôi tin vào tài dùng người của Lê
Thái Tổ, có lẽ ông rất giỏi _lịch sử không
biết đến, không ghi chép mà thôi !
Vả lại, lúc đó ông Lê Chích có
lỗi, không được trọng dụng. (Đại
Việt Sử Ký Toàn Thư không có ghi rõ là ông Lê Chích phạm
lỗi gì).
Vì vua Lê Thái Tổ lấy võ công
định thiên hạ, cho nên chỉ cần một kế
sách đánh Nghệ An, thì ông Lê Chích cũng đủ làm
tướng quốc. Nên nếu không phạm lỗi thì ông
Lê Chích đã làm tướng quốc.
(Ông Lê Chích là người đức
độ, trung thành, nên không oán vọng gì, ông tiếp
tục phục vụ , cuối cùng được làm nguyên
soái triều Nhân Tông).
Chú Thích 10-2007
Bài này , tôi viết theo ĐVSKTT
(Đại Việt Sử Ký Toàn Thư)
Sau đó, tôi quyết định
rằng ĐVSKTT đã bị nhà Mạc, , nhà Trịnh
sửa đổi, thêm bớt :
Đại Việt Sử Ký Toàn Thư
là quốc sử của nhà Trịnh, chẳng phải của nhà Lê
và ông Trần Nguyên Hãn chẳng
được phong làm Tướng-quốc :
Ông Trần Nguyên Hãn không hề
được vua Lê phong làm
Tướng Quốc
!
( Tướng Quốc là ông Phạm Vấn và Lưu
Nhân Chú ! )
Trước khi viết hai bài này, tôi
bắt buộc phải kể các chức tước theo
ĐVSKTT.
Bây giờ có thể nói khác ĐVSKTT,
song phải đưa ra lý do.
X) Độ lượng vua Lê
Độ lượng vua Lê :
_chấp nhận thu dùng Trần Nguyên
Hãn, vào khoảng năm 1423
_năm 1429-1433, không tru diệt con cháu
nhà Trần
_năm 1429-1433, không giết Trần
Quốc Duy (con Trần Nguyên Hãn, cậu bé này đang ở
trong tay vua)
_năm 1429-1433, không hài tội Trần
Thúc Dao, Trần nguyên Đán (làm quan cho giặc Minh ,liên
kết với Hồ Quí Ly)
_vẫn tin dùng Nguyễn Trãi.
Nên nhớ rằng từ năm 1429 cho
đến khi băng hà, vua Thái Tổ vẫn nghĩ
rằng Trần Nguyên Hãn có tội mưu phản. Một
ông vua nào khác, chắc chắn sẽ :
_tru diệt con cháu nhà Trần
_cụ thể là giết ngay Trần
Quốc Duy
_hài tội Trần Thúc Dao, Trần
nguyên Đán (làm quan cho giặc Minh ,liên kết với
Hồ Quí Ly) để biện minh thêm cho hành động
của mình
Vua Thái Tổ không làm thế.
Vì Vua Thái Tổ có Độ
Lượng lớn lao.
*
*
* Lê Anh Chí *.
_____________
Sách tham khảo
Đại
Việt Sử Ký Toàn Thư, Sử quan đời Trần
và Lê
Đại
Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn
Lam
Sơn Thực Lục, Nguyễn Trãi viết theo lời
kể của vua Lê Thái Tổ
Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương
Mục, sử quan triều Nguyễn
Hoàng
Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái
Lịch
triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú
Việt
Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim
Các nhà
khoa bảng Việt nam, chủ biên Ngô Đức Thọ
Đông Châu Liệt Quốc
Hán Sở
Tranh Hùng
Sử
Ký , Tư Mã Thiên
Tam
Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung, dịch giả
Tử Vi Lang
Thiền
Sư Việt Nam, Thích Thanh Từ
Thơ
văn Lý Trần, Ủy ban khoa học xã hội Việt nam
Việt
Nam Văn Học Sử Yếu, Dương Quảng Hàm
Trang
Nhà Việt Nam Gia Phả http://www.vietnamgiapha.com/
Trang
Nhà Lê Anh Chí
-------------------------------------
* Trang Chính * Văn
Học * Thơ *
-------------------------------------
* Bài
mới Trang LêAnhChí * Bài
mới Kiến Tánh *
----------------------------------------------------
* Nối kết Phật Pháp * Lê
Gia * Nối kết
Văn Học *
----------------------------------------------------