Tài đức cầm quân của Vua Lê Thái Tổ là tuyệt thế vô song cổ kim có một

Tài đức cầm quân của Vua Lê Thái Tổ là tuyệt thế vô song, cổ kim có một

( Đức cầm quân của Vua Lê Thái Tổ : thắng trận không kiêu, lâm nguy bất loạn, Vua Lê Thái Tổ không đánh hạ thành vì lòng nhân . . . )

Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

Dẫn nhập : Đại Việt Sử Ký Toàn Thư là quốc sử của nhà Trịnh, chẳng phải của nhà Lê

A) Đức cầm quân của Vua Lê Thái Tổ

I) Vua Lê Thái Tổ thắng trận không kiêu

II) Vua Lê Thái Tổ lâm nguy bất loạn

III) Vua Lê Thái Tổ không đánh hạ thành vì lòng nhân: _nhân từ trước hết với quân sĩ của mình.

IV) Vua Lê Thái Tổ thường dụ hàng, không bao giờ giết hàng binh

V) Vua Lê Thái Tổ thường để cho địch quân có một đường chạy thoát

VI) Lòng nhân từ hiển lộ của Vua Lê Thái Tổ (ngược binh pháp)

VII) Vua Lê Thái Tổ không thèm dương danh về võ nghiệp, chiến công

VIII) Vua Lê Thái Tổ giảng hết mưu kế, chiến thuật mỗi trận đánh

(còn tiếp)

__________________________________________

VT = Vương Thông

Dẫn nhập : Đại Việt Sử Ký Toàn Thư là quốc sử của nhà Trịnh, chẳng phải của nhà Lê

Xem

Mục Lục ‘Đại Việt Sử Ký Toàn Thư quốc sử nhà Trịnh’

A) Đức cầm quân của Vua Lê Thái Tổ

I) Vua Lê Thái Tổ thắng trận không kiêu

Thắng trận không kiêu: đây là ‘đức’ cầm quân của một đại soái đại tài

Vua Lê Thái Tổ, trong suốt cuộc đời, chưa hề thắng trận mà kiêu; và vua cũng chưa hề thua một trận nào

(hai năm đầu, vì quá ít quân (mấy trăm) mà giặc đem 5 vạn quân đến đánh, nên thỉnh thoảng vua bị vây nguy khốn)

II) Vua Lê Thái Tổ lâm nguy bất loạn

Cuối năm 1421, Vua Lê Thái Tổ bị đồng minh Ai Lao thình lình trở mặt, đánh úp; nhưng đấng anh hùng lâm nguy bất loạn, vẫn bình tĩnh chiến đấu cam go và cuối cùng đại thắng

III) Vua Lê Thái Tổ không đánh hạ thành vì lòng nhân: _nhân từ trước hết với quân sĩ của mình.

1) Binh pháp của Vua Lê Thái Tổ có một điểm cực kỳ đặc biệt là không đánh hạ những thành kiên cố . Vua Lê Thái Tổ đã thực hành Chủ trương này, từ. . . cuối năm 1420

Nhà vua đã không đánh hạ những thành kiên cố từ đại thắng Thi Lang vào cuối năm 1420, thắng hơn 10 vạn địch :

a) Sau đại thắng Thi Lang, vua thừa thắng xông lên, tiến quân đến Lỗi Giang

_ tiền quân vượt sông Lỗi Giang (quân ta đóng ở hai huyện, hai bên sông)

_ hiếp Tây Đô (đánh Quan Du)

b) Từ đó, trải bao trận đại thắng đến năm 1423 :

_ hơn 10 vạn địch quân đánh Ải Kình Lộng bị đại bại

_địch lại quay trở lại, phá núi mà đánh bị Vua Lê Thái Tổ phục binh ở Đèo-ống phá tan

_đại thắng Sách Khôi vào cuối năm Nhâm Dần (1422), tháng chạp, tức là tháng 1-1423.

Vua Lê Thái Tổ không hề tìm cách đánh hạ thành Tây Đô chỉ uy hiếp Tây Đô mà thôi (dù vào năm 1423, ta kiểm soát được hầu hết đất Thanh Hóa)

c) sau đó, từ khi cất quân đánh Nghệ An, Nhà vua vẫn không đánh hạ những thành kiên cố, trừ thành Xương Giang

Riêng Đông Đô ,vua không ưng việc đánh thành đến ba lần

_lần thứ nhất từ khi ra Đông Đô (1426) đến khi 15 vạn quân (theoLSTL, 21 vạn quân) giặc Minh sang tiếp viện (mùa thu 1427)

_ở thời điểm này, các tướng xin vua hạ thành Đông Đô để tránh nội ứng ngoại hợp. Vua không ưng.

_ sau khi nhà vua đại phá 21 vạn quân giặc một cách quá ư dễ dàng và nhậm lẹ (không đầy một tháng); dân ta biết là nếu vua muốn đánh hạ thành thì được ngay ! nên vào hành dinh Bồ Đề xin vua đánh hạ thành. Vua vẫn không ưng.

Chủ trương của Vua Lê Thái Tổ là không đánh hạ những thành kiên cố

Do đó, vua dụ hàng VT và quyền biến lập Trần Cao theo ý của Vương Thông

2) Vua Lê Thái Tổ không đánh hạ thành vì lòng nhân

Lý do tại sao Vua Lê Thái Tổ không đánh chiếm những thành kiên cố: nhà vua không muốn hi sinh chiến sĩ của đội quân Thiết Đột . Nhất định muốn đánh thành thì hạ thành được chứ sao không, nhưng phải dùng quân Thiết Đột dũng cảm xông pha _và sẽ chết rất nhiều những chiến sĩ này.

Việc không đánh thành này rất khó làm vì ngược lòng dân : dân chúng vào hành dinh Bồ Đề, xin vua đánh hạ thành Đông Đô, giết giặc Minh cho kỳ hết. Việc này xảy ra sau khi ta chém Liễu Thăng , bắt Hoàng Phúc và Thôi Tụ, đại phá 210000 quân Minh.

(Vua Lê Thái Tổ đại phá 21 vạn quân giặc một cách quá ư dễ dàng và nhậm lẹ : chém hơn 8 vạn thủ cấp, bắt sống hơn 3 vạn, từ lúc giặc đến biên giới nước ta đến lúc giặc hoặc chết, hoặc bị bắt hoặc chạy về Tàu chỉ có một tháng. Quốc dân thấy vậy, xin vua đánh hạ thành Đông Đô).

Việc không đánh hạ thành này chứng tỏ vua Lê Thái Tổ là bậc đại anh hùng, đại nhân đại nghĩa : nhà vua hành động theo nhân nghĩa, xử sự sao cho phải đạo _chớ không phải như những tay chính trị gian hùng, chỉ muốn lấy lòng dân để hưởng lợi lộc quyền hành.

Đánh hạ thành thì dễ thôi, thì chết mấy vệ đội quân Thiết Đột, chứ nhà vua có chết đâu.

Vua Lê Thái Tổ có giải thích trong Bình Ngô Đại Cáo:

cốt yếu là vẹn toàn quân [ta]

Đội quân Thiết Đột và chúng ta phải mãi mãi cảm kích lòng nhân ái của vua.

3) Ngoài ra, nếu bắt buộc đánh hạ thành thì tổn thương đến dân chúng trong thành _dân nước ta . . .

IV) Vua Lê Thái Tổ thường dụ hàng, không bao giờ giết hàng binh

Vua Lê Thái Tổ thường dụ hàng và không bao giờ giết hàng binh :

1) Trên chiến trường, Vua Lê Thái Tổ thường dụ hàng, không bao giờ giết hàng binh. Khẩu hiệu của nghĩa quân Lam Sơn: ‘hàng thì khỏi chết !

2) Vua thường dùng chiến thuật dụ hàng, vì không muốn đánh hạ những thành kiên cố

V) Vua Lê Thái Tổ thường để cho địch quân có một đường chạy thoát

Vua Lê Thái Tổ có mưu mẹo mai phục thần kỳ, mỗi lần phục kích như thế, thường để địch quân một đường chạy ; (điều này rất hợp binh pháp)

Có một ngoại lệ: đó là cuộc chiến với 16 vạn quân Liễu Thăng : vua ta gói trọn kẻ địch, địch quân một là chịu chết hai là đầu hàng. Bởi vì Vua Lê Thái Tổ thị uy, để giặc Minh không dám xâm lăng nước ta nữa. (Đây là lần độc nhất trong đời mà nhà vua gói trọn kẻ địch)

VI) Lòng nhân từ hiển lộ của Vua Lê Thái Tổ (ngược binh pháp)

Lòng nhân từ của Vua Lê Thái Tổ dần dần hiển lộ (ngược binh pháp):

1) Hành dinh Bồ Đề của Vua Lê Thái Tổ

Nơi Vua Lê Thái Tổ ngự khi vây Đông Đô gọi là Hành dinh Bồ Đề. Tên gọi này quả có hàm chứa ý nói đến lòng nhân của Vua Lê Thái Tổ

Sao gọi là Hành dinh Bồ Đề ? _Nơi đó ở trên bờ sông Lô (sông Hồng) , có hai cây Bồ Đề.

Ngày xưa , người ta kiêng dùng những chữ nói đến sự nhân từ khi đánh trận. Tập tục có từ thời Đông Chu, khi Tống Tương Công trương lá cờ thêu hai chữ ‘‘Nhân Nghĩa’’, lúc đánh nhau với Sở và thất bại thảm thương !

Cho nên, nhà vua quả có ý dương nghĩa nhân-từ nên mới để dân chúng gọi nơi vua ngự là Hành dinh Bồ Đề, không những thế :

_khi tha hơn 15 vạn hàng binh, vua ta có nói:’’ Bản tâm của người nhân là không muốn giết người bao giờ’’

_quân ta lúc đó được gọi là ‘quân cha con’

_Bình ngô Đại cáo mở đầu bằng:’’Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân’’

Ngoài ra, Vua Lê Thái Tổ không mê tín dị đoan, không kiêng cử, nên gọi nơi vua ngự là Hành dinh Bồ Đề.

Sau đó, người ta xây chùa Bồ Đề nơi Hành dinh Bồ Đề của Vua Lê Thái Tổ. Chùa không biết xây vào lúc nào, được trùng tu lại vào triều Lê Kính Tông, trong chùa có bia ghi đại công đức Bồ Đề của Vua Lê Thái Tổ .

Điều đáng ngạc nhiên là đại công đức Bồ Đề của Vua Lê Thái Tổ (tha hơn 15 vạn hàng binh ) này không được người nước ta xem trọng. Lạ thay !

2) Cuối cùng, Vương Thông biết lòng nhân từ của Vua Lê Thái Tổ và y có đòi hỏi khá nhiều điều kiện trước khi đầu hàng

3) Nhưng chính vì VT biết Vua Lê Thái Tổ nhân từ mà có can đảm đầu hàng sau mấy lần tráo trở . . .

VII) Vua Lê Thái Tổ không thèm dương danh về võ nghiệp, chiến công

Vua Lê Thái Tổ không thèm dương danh về võ nghiệp, chiến công

Cho nên,

Vua Lê Thái Tổ không đánh hạ thành (vì lòng nhân)

Vua Lê Thái Tổ dụ hàng

Vua Lê Thái Tổ không đánh dư một trận nào

Vua Lê Thái Tổ chấm dứt chiến tranh liền lập tức, nếu có thể

Vua Lê Thái Tổ có giải thích trong Bình Ngô Đại Cáo:

Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân

Quân điếu phạt chỉ vì khử bạo

Vua Lê Thái Tổ đánh giặc không phải vì vẫy vùng cho thỏa chí, không phải để dương danh về võ nghiệp, mà

vì yên dân

vì khử bạo

Vì

Vua Lê Thái Tổ là bậc đại anh hùng, bậc đại trượng phu, đại nhân đại nghĩa

VIII) Vua Lê Thái Tổ giảng hết mưu kế, chiến thuật mỗi trận đánh cho tướng sĩ : đức lớn và qui mô lớn

Vua Lê Thái Tổ không những là bậc đại anh hùng tài năng quán thế mà còn là nhà mô phạm lỗi lạc : trước khi khởi nghĩa, nhà vua đã huấn luyện người thân và gia đinh của vua trở thành đại tướng .

Từ khi khởi nghĩa ,trước mỗi trận đánh vua Lê đều giảng binh pháp, chiến thuật, mưu kế cho tướng sĩ. Các võ tướng do đó đều hiểu lược thao.

Vua Lê Thái Tổ giảng hết mưu kế, chiến thuật mỗi trận đánh : đức lớn và qui mô lớn

1) đức lớn :

Việc ‘‘giảng binh pháp’’ này là ngược lại với binh pháp : việc binh cần cẩn mật, tiết lộ trước kế hoạch là không nên. Nhưng vua ta là bậc đại anh hùng và ngài đã tín nhiệm các tướng ( Điều này cũng là một bằng chứng hùng hồn rằng nhà vua không đa nghi hiếu sát).

2) qui mô lớn:

Vua Lê Thái Tổ, bậc đại anh hùng, đã vì dân vì nước : huấn luyện các võ tướng, nhắm vào mục đích giữ gìn cương thổ.

Nhờ qui mô lớn này mà Đại Việt ta và cơ nghiệp nhà Lê đã đứng vững. Thái Tổ băng thì Thái Tông mới 11 tuổi, sau Thái Tông thì Nhân Tông mới 3 tuổi làm vua, nước nhà vững bền hoàn toàn nhờ vào các (90) võ tướng mà Vua Lê Thái Tổ để lại: Nam chống Chiêm Thành, tây đánh Ai Lao (Lúc ấy, Chiêm Thành, Ai Lao cường thịnh).Cho đến đời Thánh Tông, đánh Chiêm Thành cũng nhờ vào tướng của Vua Lê Thái Tổ là Đinh Liệt !