Đinh Tiên Hoàng có thể có 1 triệu quân hay không

Đinh Tiên Hoàng có thể có 1 triệu quân hay không ? Câu trả lời bất ngờ và lý thú : Có thể ! _-ngược lại với lời phê bình của Trần Trọng Kim trong Việt Nam Sử Lược

Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

I) Đại Việt Sử Ký Toàn Thư: quân số của Đinh Tiên Hoàng

II) Lời phê bình của Trần Trọng Kim trong Việt Nam Sử Lược

III) Có thể có 1 triệu quân! Lý do

IV) Tuy nhiên, quân số của Đinh Tiên Hoàng có lẽ là 50 vạn

V) Mai Hắc Đế có 30 vạn quân

VI) Luân lý của câu chuyện

1) dân số, quân số thời xưa của nước ta khá đông

2) không nên tin sử gia Trần Trọng Kim

__________________________________________

ĐVSKTT = Đại Việt Sử Ký Toàn Thư

VNSL = Việt Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim

DDC = Dư Địa Chí, Nguyễn Trãi

TTK = Trần Trọng Kim

DTH = ĐTH = Đinh Tiên Hoàng

THD = Trần Quốc Tuấn = Trần Hưng Đạo

I) Đại Việt Sử Ký Toàn Thư: quân số của Đinh Tiên Hoàng

===== ĐVSKTT :

Giáp Tuất, [Thái Bình] năm thứ 5 [974] , (Tống Khai Bảo năm thứ 7). Muà xuân, tháng hai, quy định về quân mười đạo: mỗi đạo có 10 quân, 1 quân 10 lữ, 1 lữ 10 tốt, 1 tốt 10 ngũ, 1 ngũ 10 người. ====

Từ đoạn văn trên , ta có thể dễ dàng tính quân số của Đinh Tiên Hoàng theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư:

mỗi đạo có 10 quân = 10 * 10 lữ

= 100 lữ

= 100 * 10 tốt

= 1000 tốt

= 1000 * 10 ngũ

= 10000 ngũ

= 10000 * 10 người

= 100000 người

mười đạo = 10 * 100000 người

mười đạo = 1000000 người

= 1 triệu người

quân số của Đinh Tiên Hoàng là 1 triệu người

II) Lời phê bình của Trần Trọng Kim trong Việt Nam Sử Lược

Trần Trọng Kim trong Việt Nam Sử Lược cũng đã làm bài tính như trên :

====== VNSL :

Việc binh-lính thì Tiên-hoàng phân ra đạo, quân, lữ, tốt, ngũ. Mỗi một đạo có 10 quân; 1 quân 10 lữ; 1 lữ 10 tốt; 1 tốt 10 ngũ; 1 ngũ 10 người.

Vậy một đạo là 100.000 người, và cứ số ấy mà tính thì nhà Đinh bấy giờ có 10 đạo, là 1.000.000 người. ======

Lời phê bình của Trần Trọng Kim trong Việt Nam Sử Lược :

====== VNSL :

Thiết tưởng nước ta bấy giờ đất thì nhỏ, người thì ít, lấy đâu làm một triệu quân được, và lấy cơm gạo đâu mà nuôi được bấy nhiêu người. Họa chăng Tiên-hoàng có được độ 10 vạn người đã là nhiều. ======

TTK nói :

_-‘người thì ít’ : không đúng !

_-‘có được độ 10 vạn người đã là nhiều’ : SAI bét ! Nếu ta chỉ có thể có tối đa 10 vạn quân, thì không thể giữ nền độc lập nỗi !

III) Có thể có 1 triệu quân ! Lý do

Đinh Tiên Hoàng có thể có 1 triệu quân hay không ? Có thể tìm câu trả lời, bằng cách tìm xem dân số nước ta thời ấy là bao nhiêu.

Tôi không tìm được dân số nước ta thời DTH, nhưng lại thấy dân số nước ta thời Tiền Lê, sau ĐTH mấy năm :

Dư Địa Chí của Nguyễn Trãi viết rằng thời Tiền Lê, Hộ Bộ ghi số dân là 5 triệu đinh (chính xác là 5.006.500 đinh)

(Do đó, thời DTH , số dân chắc cũng là 5 triệu đinh)

Đinh Tiên Hoàng có thể có 1 triệu quân! vì vua có 5 triệu đinh (đinh là đàn ông, trong 5 đinh lấy một người lính, thì có thể xảy ra được, có thể làm được)

IV) Tuy nhiên, quân số của Đinh Tiên Hoàng có lẽ là 50 vạn

Đinh Tiên Hoàng có thể có 1 triệu quân! vì vua có 5 triệu đinh.

Tuy nhiên, nếu trong 5 đinh lấy một người lính, thì có lẽ là tận dụng sức dân vào việc quân. Vì vậy, quân số của Đinh Tiên Hoàng có lẽ là 50 vạn.

Ngoài ra, còn hai lý do để nói quân số 50 vạn này :

_-1 ngũ là 5 người , đúng hơn 10 người

trong quân ngũ, 1 ngũ là 5 hay 15, 25, 35 người (bội số lẻ của 5) thì đúng hơn là 10 người

_-với ngũ là 5 người, ta có lữ là 500 người ; và ‘lữ là 500 người’ là điều ta thường thấy, có thể nói là định nghĩa của ‘lữ’ :

ngũ là 5 người = = > lữ = 10 tốt

= 10 * 10 ngũ

= 10 * 10 *5 người

= 500 người

Với ‘ngũ là 5 người’ quân số của Đinh Tiên Hoàng là 50 vạn

V) Mai Hắc Đế có 30 vạn quân

Vào năm 714, tức 260 năm trước đó,(trước năm 974 , thời DTH), Mai Hắc Đế đã có 30 vạn quân.

Theo Lê Tắc (sử Lê Tắc là sử Tàu) :

===An Nam Chí Lược:

Sơ-niên hiệu Khai-Nguyên (713-714), của Huyền-Tông, Soái-trưởng Giao-Châu là Mai-Thúc-Loan làm phản, hiệu xưng là Hắc-Đế, ngoài thì kết giao với quân của Lâm-Ấp và Chân-Lạp, tập họp được 30 vạn quân sĩ, chiếm cứ nước An-nam. Vua Huyền-Tông ra lời chiếu sai quan Tả-Giam-Môn Vệ-tướng-quân là Dương-Tư-Miễn và quan đô-hộ là Nguyên-sở-Khách qua đánh, cứ noi theo con đường cũ của Mã-Viện đi tới phá quân của Loan, thâu những xác chết đắp thành gò lớn, rồi kéo về. ===

(Lê Tắc là dòng dõi của thứ sử Nguyễn Phu (người Tàu), làm con nuôi người cậu họ Lê, nên đổi sang họ Lê. Lê Tắc tự xem là người Tàu, làm thuộc hạ của Trần Kiện. Khi quân Nguyên sang đánh nước ta , Lê Tắc phò Trần Kiện theo quân Nguyên trốn về Tàu.

Trần Kiện là con Trần Quốc Khang, do đó, gọi Trần Hưng Đạo bằng chú ruột. Trần Kiện bị phục quân nhà Trần giết chết)

260 năm trước thời DTH, Mai Hắc Đế đã có 30 vạn quân. Điều này cho thấy là nhận định ‘Họa chăng Tiên-hoàng có được độ 10 vạn người đã là nhiều’ của TTK là thật sai lầm

VI) Luân lý của câu chuyện

Luân lý của câu chuyện ‘Đinh Tiên Hoàng có 1 triệu quân’ này là :

a) dân số, quân số thời xưa của nước ta khá đông

Trần Trọng Kim cho rằng nước ta bấy giờ đất nhỏ, người ít,do đó ông thường giảm đi rất nhiều quân số chép trong sử của nước ta, không những ở trường hợp ĐTH , mà ở thời đại khác cũng vậy

Sự thực thì dân số, quân số thời xưa của nước ta khá đông, đông hơn ước lượng của TTK nhiều.

b) không nên tin sử gia Trần Trọng Kim

Ta không nên tin sử gia Trần Trọng Kim, không những ở dân số, quân số mà còn ở nhiều điểm khác ; như tôi có dịp nói trong phần sử nhà Lê và mới đây trong các bài :

Trưng Nữ Vương nhũ danh là Hùng thị Mị Chắc và Hùng thị Mị Nhì 3. Họ Chưng (Trưng) là họ của Lạc Tướng Thi Sách, Bà Chưng Nhì (Trưng Nhị) là nhị phu nhân của Lạc Tướng Chưng Thi Sách 3. Kế ‘Kim Thiền thoát xác’ của Trưng Nữ Vương.

Ông Trần Quang Khải là người Quyền cao Chức trọng nhất triều vua Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông chớ chẳng phải Trần Hưng Đạo. Lý do ? _-Rất giản dị !

Ghi lại vài chỗ sai lầm trong VNSL :

_-Trần Trọng Kim cho rằng nước ta thời Hồng Bàng là man di và người nước ta ‘‘nhiễm văn minh Tàu’’, từ thời Triệu Đà

_-TTK muốn tôn vinh THD, nên ‘phong’ THD chức Thái Sư ; sự thực thì Trần Quốc Tuấn mất, được truy tặng chức Thái Sư, còn suốt đời Trần Hưng Đạo, ông chưa từng làm Tướng Quốc, chưa từng làm Thái Sư, chưa từng làm Thái Úy.

(Về việc này, TTK còn thiên vị nhà Trần, muốn thiên hạ nghĩ rằng triều vua Trần Thánh Tông , Trần Nhân Tông vua tôi đề huề hoàn toàn tin cẩn lẫn nhau)

_-TTK đã cố tình ‘phong’ Nguyễn Trãi làm văn ban đệ nhất công thần. Khó lòng mà nghĩ rằng TTK không biết rằng Lê văn Linh là văn ban đệ nhất công thần nhà Lê

(TTK đã viết sai rất nhiều về sử nhà Lê, tôi sẽ có bài viết về việc này)

_-TTK tuy khen Quang Trung là anh hùng, nhưng lại viết rằng Gia Long đem các tướng sĩ Tây Sơn ‘‘ra tận pháp trường xử trị’’. Thật là khủng khiếp !!! làm như những cực hình mà Gia Long dùng là đúng là phải vậy ! à mà sao lại ‘‘ra tận pháp trường’’ ? nếu không ‘‘ra pháp trường’’, thì mang đi đâu hành hình ? _-Quái dị và khủng khiếp !!!

Những chỗ sai lầm trong Việt Nam Sử Lược không phải chỉ có thế . . .

* Lê Anh Chí *.

_____________

Sách tham khảo

Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, Sử quan đời Trần và Lê (bị sửa đổi bởi nhà Mạc, nhà Trịnh)

Đại Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn

Lam Sơn Thực Lục, Nguyễn Trãi viết theo lời kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi)

Bình Ngô Đại Cáo, vua Lê Thái Tổ

Việt Giám Thông Khảo Tổng Luận, Lê Tung

Việt sử Tiêu án, Ngô Thì Sĩ

Dư Địa Chí, Nguyễn Trãi (bị sửa đổi)

Đại Việt Sử Lựơc, tác giả khuyết danh (thời Trần Phế Đế)