Nguyễn Trãi không có dự hội thề Lũng Nhai (1416) 3

( Nguyễn Trãi đến đầu quân năm 1423 , ở Lỗi giang 3)

( Đại thắng Sách Khôi (1-1423) mở được thông lộ từ Kinh Lộ vào Lỗi Giang, Thanh Hóa ; do đó Nguyễn Trãi có thể đến đầu quân )

Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

XV) Trần Trãi, chẳng phải Nguyễn Trãi, có thể có dự hội thề Lũng Nhai

XVI) ‘‘Quân nhân có công lao ở Lũng Nhai’’ có thể không có dự hội thề Lũng Nhai

XVII) Hội thề Lũng Nhai thứ hai : năm Quí Mão (1423)

XVIII) ‘‘Lũng Nhai Công thần’’ chữ vinh phong cho công thần

XIX) ‘‘Công thần Lũng Nhai’’ có dự hội thề Lũng Nhai (1416)

XX) Chắc chắn có dự Hội thề Lũng Nhai (1416) : ông Lưu Nhân Chú, nghĩa sĩ Lê Lai

XXI) Gần như chắc chắn có dự Hội thề Lũng Nhai (1416) : Lê văn Linh, Bùi Quốc Hưng,. . .

XXII) Nguyễn Trãi đến đầu quân năm 1423 , ở Lỗi giang, không có dự hội thề Lũng Nhai

__________________________________________

NT = ông Nguyễn Trãi

TNH = ông Trần Nguyên Hãn

ĐVTS = Đại Việt Thông Sử

Dàn Bài của hai bài trước:

I) Hội thề Lũng Nhai (1416)

II) Những người thân tín của vua Lê dự hội thề Lũng Nhai

III) Nguyễn Trãi yết kiến vua Lê ở hành dinh Lỗi Giang

IV) Không thể tin vào gia phả họ Nguyễn

V) Nguyễn Trãi là công thần thứ . . . 37, có thể thấp hơn (80)

VI) Lê Thánh Tông viết ‘ . . . Lỗi Giang . . .’

VII) Quân trung từ mệnh tập

VIII) Lam Sơn Thực Lục là do vua Thái Tổ kể . . .

IX) Một câu trong Lam Sơn Thực Lục

X)) Đinh tộc ngọc phả

XI) Vua Lê Thái Tổ lập Chiến tuyến ở Lỗi Giang vào cuối năm 1420

XII) Vua Lê Thái Tổ lập Hành dinh Lỗi Giang vào đầu năm 1423

XIII) Có Hành dinh Lỗi Giang vì tình hình nghĩa quân rất khả quan (năm 1423), do đó NT, TNH đến đầu quân

XIV) Văn ban đệ nhất công thần là Lê văn Linh, đệ nhị Bùi Quốc Hưng . . .

XV) Trần Trãi, chẳng phải Nguyễn Trãi, có thể có dự hội thề Lũng Nhai

Nghĩa quân Lam Sơn có một người tên là Trần Trãi. Ông này đầu quân trước NT , có thể có mặt ngay từ đầu, có thể có dự hội thề Lũng Nhai .

Vì lý do được mang quốc tính nên hai ông Trần Trãi, Nguyễn Trãi, đều gọi là Lê Trãi.

Do đó nếu có danh sách hội thề Lũng Nhai nào có tên ông Lê Trãi, thì đó là Trần Trãi, chẳng phải Nguyễn Trãi.Sự lầm tưởng rằng NT có dự hội thề Lũng Nhai, có thể từ đó mà ra.

ĐVTS cũng lầm Trần Trãi với Nguyễn Trãi : sự thực thì Trần Trãi có thể có mặt từ lúc đầu khởi nghĩa, còn Nguyễn Trãi thì không.

Và chắc rằng ông Trần Trãi, chẳng phải Nguyễn Trãi, là công thần thứ 37.

XVI) ‘‘Quân nhân có công lao ở Lũng Nhai’’ có thể không có dự hội thề Lũng Nhai

Năm 1428, Vua Lê Thái Tổ trước khi lên ngôi, đã phong thưởng trước hết cho các ‘‘Quân nhân có công lao khó nhọc ở Lũng Nhai’’, tất cả là 218 người

Cụm từ ‘‘Quân nhân có công laokhó nhọc ở Lũng Nhai’’ là của ĐVSKTT, cụm từ này không có nghĩa là họ có dự hội thề Lũng Nhai ; mà chỉ có nghĩa : có mặt từ lúc đầu khởi nghĩa

Những‘‘Quân nhân có công laokhó nhọc ở Lũng Nhai’’ này, có thể không có dự hội thề Lũng Nhai ; phần đông đều không có dự hội thề Lũng Nhai.

Vua Lê Thái Tổ phong thưởng cho những vị này trước hết bởi vì :

_họ chịu gian khổ lớn lao nhất

_có một số người vì kém tài, có chức vị rất thấp trong triều đình và Vua Lê Thái Tổ đã không quên họ

XVII) Hội thề Lũng Nhai thứ hai : năm Quí Mão (1423)

Có Hội thề Lũng Nhai thứ hai: năm Quí Mão (1423) . Năm này là năm nhàn hạ nhất trong mười năm bình định : không có chiến tranh. Từ trận Thi Lang đến trận Sách Khôi, đã bao lần giặc bị thua xiểng liểng, nên chấp nhận giảng hòa với ta. Sáu tháng đầu hòa hiếu, Sáu thángsau giặc cũng chẳng dám tấn công, dù Vua Lê Thái Tổ đã cắt đứt sự giảng hòa (vì giặc bắt giam sứ giả của ta)

Trong khung cảnh đó, để làm sống động tinh thần chống giặc, các tướng sĩ tổ chức Hội thề Lũng Nhai thứ hai. Hội thề này có rất nhiều tướng sĩ tham dự.

Có nhiều người cho rằng NT có dự hội thề Lũng Nhai, vì lầm lẫn với hội thề Lũng Nhai năm 1423 này ?

XVIII) ‘‘Lũng Nhai Công thần’’ chữ vinh phong cho công thần

Vua Lê Thái Tổ đặt ra chữ vinh phong cho công thần : suy trung , bảo chính, hiệp mưu vv . Đặc biệt còn có ‘‘Lũng Nhai Công thần’’ , chữ vinh phong cho công thần này được Vua Lê Thái Tổ dùng để truy tặng cho ông Lê Lai

Những chữ sắc phong từ Thượng Trí Tự đến Suy Trung Đồng Đức Hiệp Mưu Bảo Chính Lũng Nhai Công Thần là đặc biêt triều Lê. Vì công thần rất nhiều mà tài nguyên quốc gia có hạn, phải có chữ sắc phong để công thần được vinh hiển.

XIX) ‘‘Công thần Lũng Nhai’’ có dự hội thề Lũng Nhai (1416)

‘‘Lũng Nhai Công thần’’ là chữ vinh phong cho công thần do Vua Lê Thái Tổ dùng .

Khác với Cụm từ ‘‘Quân nhân có công laokhó nhọc ở Lũng Nhai’’ của ĐVSKTT, cụm từ này không có nghĩa là họ có dự hội thề Lũng Nhai

Còn ‘‘Công thần Lũng Nhai’’ , chữ dùng bởi Vua Lê Thái Tổ , thì chắc là có dự hội thề Lũng Nhai (1416)

XX) Chắc chắn có dự Hội thề Lũng Nhai (1416) : ông Lưu Nhân Chú, nghĩa sĩ Lê Lai

Những ai có dự hội thề Lũng Nhai(1416)? Vấn đề còn nhiều tranh cãi. Hiện tại ta có thể nói :

Chắc chắn có dự Hội thề Lũng Nhai (1416) : ông Lưu Nhân Chú, nghĩa sĩ Lê Lai

_ông Lưu Nhân Chú có chế văn của vua Lê Thái Tổ khẳng định

_nghĩa sĩ Lê Lai được vua Lê Thái Tổ truy tặng ‘‘Lũng Nhai Công Thần’’

XXI) Gần như chắc chắn có dự Hội thề Lũng Nhai (1416) : Lê văn Linh, Bùi Quốc Hưng,. . .

Gần như chắc chắn có dự Hội thề Lũng Nhai (1416) : Lê văn Linh, Bùi Quốc Hưng. Vì trong những danh sách hội thề Lũng Nhai mà tôi được đọc, đều có tên hai vị văn nhân này.

Không những thế,

_hai vị văn nhân này chắc chắn có mặt vào lúc đầu khởi nghĩa,

_và mặc dù là văn quan mà được xếp hạng công thần cao hơn ông Nguyễn Chích, vị tướng tài ba lỗi lạc, bách chiến bách thắng ,

cho nên xác suất rất lớn là có dự Hội thề Lũng Nhai (1416).

XXII) Nguyễn Trãi đến đầu quân năm 1423 , ở Lỗi giang, không có dự hội thề Lũng Nhai

Trong ba bài này, tôi đã trưng nhiều bằng chứng rằng ông Nguyễn Trãi đến đầu quân năm 1423 , ở Lỗi giang, không có dự hội thề Lũng Nhai.

Tổng hợp những bằng chứng :

1) bằng chứng văn tự

đây là những bằng chứng vững vàng nhất :

_Lê Thánh Tông viết ‘ . . . Lỗi Giang . . .’

_Quân trung từ mệnh tập (1423-1427)

_Lam Sơn Thực Lục là do vua Thái Tổ kể . . .

_Một câu trong Lam Sơn Thực Lục

_Đinh tộc ngọc phả

2) lý luận về chiến trường 1421-1422

a) Vua Lê Thái Tổ lập Chiến tuyến ở Lỗi Giang vào cuối năm 1420

Nơi Chiến tuyến ở Lỗi Giang này , người dân không thể đến:

_chiến trận liên miên (từ cuối năm 1420-đến cuối năm 1422)

_người dân đến đó có thể bị hiểu lầm là gian tế

_địa bàn hoạt động của nghĩa quân còn hẹp : không có đường đi từ Kinh Lộ vào Lỗi Giang, do đó người Kinh Lộ không thể đến

b) Vua Lê Thái Tổ lập Hành dinh Lỗi Giang vào đầu năm 1423

_Sau mấy trận đại thắng (từ cuối năm 1420-đến cuối năm 1422), tình hình nghĩa quân rất khả quan, địa bàn hoạt động của nghĩa quân càng ngày càng lớn rộng

_địa bàn hoạt động của nghĩa quân lớn hơn nhiều sau trận Sách Khôi (1-1423), cụ thể là Sách Khôi ở gần biên giới Ninh Bình. Do đó, vua ta kiểm soát được đường đi từ Kinh Lộ vào Lỗi Giang ; những người từ Kinh Lộ có thể vào Lỗi Giang đầu quân

_Có Hành dinh Lỗi Giang vào đầu năm 1423 : đã bao lần giặc bị thua xiểng liểng, nên chấp nhận giảng hòa với ta. Hành dinh Lỗi Giang là cơ sở hành chánh , chánh trị ( tiếp kiến chúng dân, sứ giả của địch, người dân có thể đến đầu quân vv). Sáu tháng hòa hiếu, Sau đó, giặc cũng chẳng dám tấn công ta ở Thanh Hóa nữa.

Ta đã biết rằng chắc chắn rằng NT đến Lỗi Giang đầu quân (vì Thánh Tông đã viết như vậy). Những yếu tố kể trên cho thấy rằng Nguyễn Trãi chỉ có thể đến Lỗi Giang đầu quân sau trận Sách Khôi(1-1423), phù hợp với :

_Quân trung từ mệnh tập (1423-1427)

_Đinh tộc ngọc phả

3) lý luận về công lao, chức vị

_Văn ban đệ nhất công thần là Lê văn Linh, đệ nhị Bùi Quốc Hưng . . .

_Nguyễn Trãi là công thần thứ . . . 80, có thể thấp hơn

_chức vụ Ông Lê Văn Linh hơn Nguyễn Trãi ba bực

4) Nhầm lẫn về danh tính, về hai hội thề:

_Trần Trãi, chẳng phải Nguyễn Trãi, có mặt vào lúc đầu khởi nghĩa

_Trần Trãi, chẳng phải Nguyễn Trãi, có thể có dự hội thề Lũng Nhai

_‘‘Quân nhân có công lao ở Lũng Nhai’’ có thể không có dự hội thề Lũng Nhai

_Hội thề Lũng Nhai thứ hai : năm Quí Mão (1423)

5) các yếu tố khác

_Những người thân tín của vua Lê dự hội thề Lũng Nhai

_Không thể tin vào gia phả họ Nguyễn

Với những bằng chứng, yếu tố kể trên , ta có thể quả quyết rằng ông Nguyễn Trãi (và Trần Nguyên Hãn) đến đầu quân năm 1423 , ở Lỗi giang và ông không có dự hội thề Lũng Nhai.

*

*

* Lê Anh Chí *.

_____________

Sách tham khảo

Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, Sử quan đời Trần và Lê Trịnh

Đại Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn

Lam Sơn Thực Lục, Nguyễn Trãi viết theo lời kể của vua Lê Thái Tổ (bị sửa đổi)

Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục, sử quan triều Nguyễn

Hoàng Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái

Lịch triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú

Việt Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim

Các nhà khoa bảng Việt nam, chủ biên Ngô Đức Thọ

Việt Nam Văn Học Sử Yếu, Dương Quảng Hàm

Đinh tộc ngọc phả

Đông Châu Liệt Quốc

Hán Sở Tranh Hùng

Sử Ký , Tư Mã Thiên

Tam Quốc Chí Diễn Nghĩa, La Quán Trung, dịch giả Tử Vi Lang

*

*

Trang Nhà Lê Anh Chí

-----------------------------------------------

* Trang Chính * Việt Sử, Văn Học * Thơ *

-----------------------------------------------------------

* Mục Lục * Bài mới LêAnhChí * Bài mới Kiến Tánh *

-----------------------------------------------------------

* Nối kết Phật Pháp * Lê Gia * Nối kết Văn Học *

-------------------------------------------------------