Lương Như Hộc và Lương Nhữ Hốt

Lương Như Hộc và Lương Nhữ Hốt

Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

I) Lương Như Hộc danh thần nhà Lê

II) Lương Nhữ Hốt Việt gian, theo giặc Minh

III) Lương Như Hộc thám hoa, đi sứ Tàu, thi phẩm

IV) Lương Nhữ Hốt xúi quân Minh đánh vua Lê

V) Lương Như Hộc, Tổ nghề in

VI) Lương Nhữ Hốt kéo dài chiến tranh

VII) Lương Như Hộc thành hoàng

VIII) Lương Nhữ Hốt lại mưu phản, bị giết

__________________________________________

Vì Lương Như Hộc và Lương Nhữ Hốt cùng họ, tên viết gần giống nhau, sống cách nhau mấy chục năm ; nên dễ lầm lẫn với nhau.

Cần phân biệt họ vì :

Lương Như Hộc là danh thần nhà Lê, có công với dân tộc

Lương Nhữ Hốt là Việt gian, theo giặc Minh, có tội lớn với dân tộc

I) Lương Như Hộc danh thần nhà Lê

Ông Lương Như Hộc là danh thần nhà Lê,đỗ thám hoa đời Lê Thái Tông, có đi sứ sang Tàu, có thi phẩm để lại. Ông còn là Tổ nghề in.

Ông có công với dân tộc.

II) Lương Nhữ Hốt Việt gian, theo giặc Minh

Lương Nhữ Hốt là Việt gian, theo giặc Minh, làm quan đến chức Tham chính.

Giặc Minh là tàn bạo gớm ghê, Lương Nhữ Hốt, làm quan lớn cho giặc,có tội với dân tộc rất nhiều. Không những thế, Lương Nhữ Hốt cũng tìm cách phá rối cuôc khởi nghĩa Lam Sơn.

III) Lương Như Hộc thám hoa, đi sứ Tàu, thi phẩm

Người xã Hồng liễu, huyện Thường-tân, tỉnh Hải Dương

Đỗ thám hoa năm 1442 đời Lê Thái Tông

Có đi sứ sang Tàu, 2 lần

Có tác phẩm : Cổ kim Chế từ tập, Hồng Châu quốc ngữ thi

Làm quan đến Đô Ngự Sử

IV) Lương Nhữ Hốt xúi quân Minh đánh vua Lê

Trích Lam Sơn Thực Lục :

{{

. . . Thế nhưng trong khi thế giặc còn mạnh, chưa dễ đánh được

nào. Nhà-vua thường hậu lễ, nhún lời, đem nhiều vàng, bạc, của báu, đút lót cho các tướng giặc là bọn Trương Phụ, Trần Trí, Sơn Thọ, Mã Kỳ; mong thư bớt tấm lòng hãm-hại Nhà-vua; để Nhà-vua được đợi

thời, lừa dịp.

Đảng của giặc là Lương Nhữ Hốt bàn với bọn giặc, nói rằng:

- Chúa Lam-sơn chiêu vong, nạp bạn, đãi quân-lính rất hậu, chí nó chẳng nhỏ. "Nếu thuồngluồng gặp được mây-mưa, thì tất không phải là vật ở trong ao đâu!". Nên sớm trừ đi, đừng để sau sinh vạ!

Năm Mậu-tuất (1418) khi ấy Nhà-vua ba mươi ba tuổi, khởi quân-nghĩa ở Lam-sơn

}}

Theo đọan văn trên, Lương Nhữ Hốt xúi quân Minh đánh vua Lê.

Năm Mậu-tuất, tháng giêng vua nghe tin đại quân Minh kéo đếnđánh , nên vua dựng cờ khởi nghĩa, xưng vương _mặc dù chưa chuẩn bị được bao nhiêu.

Mấy ngày sau quả giặc đến thật.

Nếu đại quân Minh không kéo đếnđánh, thì có lẽ ít nhất 3 năm sau vua mới khởi binh.

V) Lương Như Hộc, Tổ nghề in

Ông Lương Như Hộc sau hai lần đi sứ(năm 1443 và 1459) đã tìm hiểu về nghề in bản khắc gỗ của Tàu, đem về truyền lại cho dân các làng Liễu Chàng, Hồng Lục, Khuê Liễu ( tỉnh Hải Dương) quê hương ông; từ đó nghề in bản khắc gỗ rất phát triển ở những làng này.

Ông được coi là tổ sư nghề in khắc gỗ ở Việt Nam.

Bộ Đại Việt Sử Ký Toàn Thư được khắc in ở Liễu Chàng , triều Lê Hi Tông, cuối thế kỷ 17.

Các chùa in kinh sách cũng theo kỹ thuật này .

VI) Lương Nhữ Hốt kéo dài chiến tranh

Lương Nhữ Hốt đã kéo dài chiến tranh : năm 1427, vua Lê vây thành Thăng Long, tướng nhà Minh là Vương Thông xin hàng, vua thuân cho. Nhưng . . .

Trích Đại Việt Sử Ký Toàn Thư :

{{ Bấy giờ, bọn nguỵ Đô ty Trần Phong, Tham chính Lương Nhữ Hốt Đô chỉ huy Trần An Vinh, đã bán nước làm quan to cho giăc, sợ sau khi giặc rút về, chúng sẽ hết đường sống sót, bèn ngấm ngầm làm kế phản gián, bảo [người Minh] rằng: "Trước kia Ô Mã Nhi bị thua ở sông Bạch Đằng, đem quân về hàng. Hưng Đạo [25b] Đại Vương cho hàng, nhưng dùng mưu lấy thuyền lớn cho đưa họ về nước, rối cho người giỏi bơi lặn sung làm phu thuyền. Ra đến ngoài biển, lừa lúc ban đêm mọi người ngủ say, bọn phu thuyền lặn xuống nước, dùi đủng đáy thuyền, những người đầu hàng đều bị chết đuối hết, không một ai sống sót trở về được".

Bọn Thông tin lời, đem lòng ngờ vực, lại nảy ý khác, đắp thêm tầng lũy kép hào, thả chông để làm kế tạm bợ, ngoài mặt nói hoà hiếu, nhưng ngấm ngầm bày mưu tính kế. Chúng bí mật sai mấy chục bọn mang thư bọc sáp đi lối tắt về xin viện binh.

Vua bắt được người mang thư, ghét bọn chúng tráo trở, bèn bí mật phục quân ở bốn phía quanh thành Đông Quan, đón giặc ra vào , bắt được hơn 3 nghìn tên dò thám, hơn 5 trăm con ngựa. Từ đấy, quân Minh đóng chặt cửa thành không ra, sứ qua lại cũng dứt.

}}

VII) Lương Như Hộc thành hoàng

Ông Lương Như Hộc thọ 82 tuổi.

Dân làng nhớ ơn ông, khi ông mất, thờ ông làm thành hoàng

VIII) Lương Nhữ Hốt lại mưu phản, bị giết

Cuối cùng , cuối năm 1427, Vương Thông lại xin hàng, vua ta lại thuân cho _sau nhiều lần trao đổi con tin, sứ qua lại, ký hòa ước.

Tướng sĩ khuyên vua giết người Minh, vì 20 năm qua, họ đã tàn ác quá lắm. Vua ta bảo ‘‘Bản tâm của người nhân là không muốn giết người bao giờ’’. Rồi tha hết !

Đây là trang sử huy hoàng của dân tộc: Vua Lê Thái Tổ đã tha 10 vạn hàng binh !

Làm ơn thì làm cho trót, vua ta còn cấp phương tiện , lương thực đưa người Minh về nước. Vương Thông cảm động đến sa lệ ( vì trước đã hàng lại tráo trở, nay vẫn được tha). Ngày từ biệt, Vương Thông đâ hầu chuyện vua suốt đêm

Vương Thông đối với bọn Việt gian rất tốt, cho phép bọn họ theo về Tàu nếu muốn. Hầu hết đều ở lại nước ta.

Lương Nhữ Hốt cũng ở lại, cuối cùng lại mưu phản, bị giết.

Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục :

{{ Tháng 11. Bọn Trần Phong và Lương Nhữ Hốt âm mưu làm phản, bị giết chết.

Bọn Trần Phong và Lương Nhữ Hốt đã đầu hàng với tư cách là người bản thổ, làm quan với Minh. Chúng đều được tha tội cả. Đến đây, chúng lại ngầm sai đồ đảng lén đi đường tắt, đem thư bí mật ước hẹn người Minh lại sang xâm lược để chúng làm nội ứng. Việc lộ liễu. Nhà vua cho bá cáo việc này với trong Kinh đô và ngoài các lộ rồi giết chết chúng.

}}

* Lê Anh Chí *.

_____________

Sách tham khảo

Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, Sử quan đời Trần và Lê

Đại Việt Thông Sử, Lê Quí Đôn

Lam Sơn Thực Lục, Nguyễn Trãi viết theo lời kể của vua Lê Thái Tổ

Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục, sử quan triều Nguyễn

Hoàng Lê nhất thống chí , Ngô gia văn phái

Lịch triều hiến chương loại chí, Phan Huy Chú

Việt Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim

Các nhà khoa bảng Việt nam, chủ biên Ngô Đức Thọ